
De overgang naar de menopauze is een fase van verandering. Hormonaal, fysiek en mentaal. Niet zo gek dat veel vrouwen er last van hebben. Wat houden de overgang en de menopauze precies in, waarom noemen we het zo en wat kan je doen aan overgangsklachten?
Wat is de zin van de overgang naar de menopauze?
De overgang is de periode naar het einde van je vruchtbare jaren. Dit proces vindt gemiddeld plaats tussen het 45e en 55e levensjaar en kan 4 tot 10 jaar of nog langer duren. Het bestaat uit verschillende fasen, waarover je in dit artikel meer leest. Het is letterlijk een overgang: van vruchtbaar naar onvruchtbaar. De menopauze, het moment waarop je niet meer menstrueert, markeert het eindpunt van deze fase. Het markeert ook existentiële overgang, een een transformatie die je als vrouw doormaakt in jouw rol in het leven.
Biologisch gezien is de zin van de menopauze niet volledig duidelijk. Slechts enkele zoogdieren, waaronder walvissen, olifanten en dus ook de mens, kennen deze levensfase. Het overgrote deel van de zoogdieren blijft tot aan de dood vruchtbaar. De 'grootmoederhypothese' biedt wel een interessant perspectief. Volgens deze theorie heeft de menopauze een belangrijke functie in het voortbestaan van de soort. Doordat vrouwen niet langer verantwoordelijk zijn voor de zorg voor eigen kinderen, zijn ze in staat om een andere rol te vervullen. Vrouwen kunnen bijdragen in de zorg voor hun kleinkinderen, waardoor hun overlevingskansen en welzijn toenemen. Ook kunnen ze hun kennis, ervaring en wijsheid inzetten ten behoeve van de groep als geheel. Zo bezien reikt de vrouwelijke rol en kracht veel verder dan enkel voortplanting.
Overgangsklachten, of is er meer?
De overgang brengt uitdagingen met zich mee. De veranderende hormoonhuishouding, met name van de hormonen oestrogeen en progesteron, kan fysieke en mentale klachten geven. Denk bijvoorbeeld aan klachten zoals:
- Stemmingswisselingen
- Opvliegers
- (Nacht)zweten
- Wazig gevoel in je hoofd
- Pijntje hier, pijntje daar
- Hoofdpijn en migraine
- Slecht slapen
- Vermoeidheid en weinig energie hebben
- Onregelmatige menstruatie
Het wordt dan ook vaak als een lastige en vervelende fase beschouwd. Dat hoeft het niet te zijn. Je kunt zelf veel doen om hormonale klachten te verminderen. Lees meer over het verminderen van hormonale klachten in dit artikel. En: je kunt ook op een andere manier naar de overgang kijken. Vanuit het oogpunt van de grootmoederhypothese, biedt deze fase ook een kans om te groeien naar een andere rol.
De kinderen zijn ouder en vragen minder aandacht. Je bent intussen echt een rot in het vak; al je werk- en levenservaring maakt je tot een collega die inhoudelijk en intercollegiaal veel waarde te bieden heeft. Je hoeft vaak ook minder te investeren in je ontwikkeling en je te bewijzen en dat biedt je juist de kans om te ontdekken wat je verder nog wilt in het leven. Waar je energie van krijgt en waar je de komende jaren dus je tijd mee wilt vullen. Je hebt de mogelijkheid om je leven in te richten op een manier die bij jouw nieuwe fase past, in plaats van door te gaan op de oude voet.
Hoe maak je van de overgang naar menopauze een positieve transformatie?
Omarm deze periode als een natuurlijke transformatie naar een nieuwe fase en zie het als een nieuwe start. Dit betekent niet dat je alle bijkomende klachten moet accepteren, want daar kan je echt wat aan doen. Maar het betekent wel dat je jezelf toestemming geeft om jezelf in deze fase meer ruimte te geven, opnieuw te ontdekken wat bij je past en te groeien. Accepteer dat er een nieuwe rol voor je in het verschiet ligt, ga op ontdekking en wees heel lief voor jezelf.
Om de overgang naar de menopauze makkelijker te maken, helpt het om te begrijpen wat er in je lichaam gebeurt. Door je bewust te zijn van de fysieke en mentale veranderingen, kun je beter omgaan met overgangsklachten en jezelf de zorg geven die je nodig hebt. Hoe je dat doet, lees je in mijn e-book Energiek door de overgang. Download het hier: