Ze beschermt je. Omhult je. Als er iets uit balans is, laat ze het zien. Je huid is een spiegel van je binnenkant. Soms zegt ze iets waar je niet om hebt gevraagd. Gevoelige huid? Zo wordt ze weer stevig en gezond.
Je huid. is altijd zo vanzelfsprekend aanwezig. Tot ze ineens aandacht vraagt. Een plekje hier, een schilfertje daar. Jeuk. Rode wangen. Puistjes. Een droog, trekkerig gevoel waartegen geen enkele crème meer lijkt te helpen. Misschien denk je: “tja, ik ben ook geen twintig meer." Bij veel vrouwen van boven de 40 begint de huid ineens dingen te zeggen waar je niet om hebt gevraagd. Tijd om te luisteren.
De bouw van je huid: wat maakt haar gezond en stevig?
Een gezonde huid is veerkrachtig, stevig, goed gehydrateerd en weerbaar. Daarvoor is de opbouw van je huid van groot belang. Je huid bestaat uit drie lagen:
- Opperhuid (epidermis), bestaande uit huidcellen, pigment en het huidmicrobioom
- Lederhuid (dermis), opgebouwd met collageen, elastine, bloedvaten en zenuwen
- Onderhuid (subcutis), het bindweefsel en de grotere vaten
Voor een stevige, gezonde huid zijn voldoende bouwstoffen onmisbaar:
- Eiwitten voor celopbouw en collageen
- Vetzuren (linolzuur, alfa-linoleenzuur (ALA), gamma-linoleenzuur (GLA), EPA en DHA), voor een goede huidbarrière
- Water voor hydratatie en behoud van de vochtbalans
- Vitamine A, C, D, E en zink voor opbouw, herstel en bescherming
- Een gezond huidmicrobioom dat je beschermt tegen indringers. Want ja, net als je darmen, heeft ook je huid een eigen microbioom, bestaande uit miljarden bacteriën, schimmels en gisten die in harmonie met elkaar samenleven.
Als er onvoldoende bouwstoffen zijn of de microbiële balans verstoord raakt, wordt je huid gevoeliger voor prikkels en ontstaan er klachten.
Veelvoorkomende huidproblemen en hun oorzaken
Een gevoelige huid is zelden zomaar een huidprobleem. Veel vrouwen kampen met huidklachten zoals eczeem, rosacea, psoriasis, acne, jeuk en roodverkleuring. Vaak is er een link met het immuunsysteem, de darmen, de lever en hormonen. Zeker bij vrouwen boven de 40 komen deze oorzaken vaak in combinatie voor. Je gevoelige huid is dan geen op zichzelf staand symptoom, maar een uiting van onbalans in je systeem. Ze is niet lastig, maar probeert je iets te vertellen!
De huid en het immuunsysteem: als de verdediging doorslaat
Bij een gevoelige huid is het immuunsysteem vaak overactief of uit balans. Dat zie je terug in klachten als eczeem, netelroos, rosacea of allergische reacties. Je huid bevat haar eigen immuuncellen die direct reageren op indringers van buitenaf zoals parfum, cosmetica, pollen, schimmels, huisstofmijt, nikkel, zeep of latex, of triggers van binnenuit zoals voedingstoffen, stress of hormonen. Een overactief immuunsysteem reageert direct op deze triggers met roodheid, jeuk, uitslag of blaasjes.
De link tussen een gevoelige huid en de darmen
De huid en darmen lijken meer op elkaar dan je denkt. Beide vormen een barrière met een eigen microbioom die jou beschermt tegen invloeden van buitenaf. De bouwstoffen voor de darm en de huid zijn grotendeels gelijk. En ze zijn verbonden via de darm-huid-as. Als het darmmicrobioom uit balans is en de darmbarrière niet meer goed werkt, dan heeft dat invloed op de huid via:
- Aanvoer van voedingsstoffen: een gezond darmmicrobioom helpt bij de aanmaak en opname van voedingsstoffen die bouwstof zijn voor de huid. Een onbalans in het darmmicrobioom zorgt voor een verminderde opname van voedingsstoffen. Dit beïnvloedt de huidconditie.
- Verhoogde immuunactiviteit: een gezond darmmicrobioom zorgt voor een normale immuunreactie op virussen, bacteriën en andere lichaamsvreemde stoffen. Raakt het darmmicrobioom uit balans, dan verstoort dit de immuunreactie. Niet alleen in de darm, maar ook in de huid. Daardoor kunnen huidaandoeningen verergeren.
- Aanmaak van vetzuren: als het darmmicrobioom in balans is, zijn er voldoende darmbacteriën die korteketenveturen produceren. Korteketenvetzuren remmen ontstekingen en versterken de huidbarrière.
Veel vrouwen met eczeem, acne of psoriasis hebben ook darmklachten of voedselovergevoeligheden. Een gezonde huid begint dus écht in de buik.
De huid als detox-orgaan
Één van de belangrijkste functies van de lever is ontgiften, oftewel detoxen. De lever verwerkt alles wat je lichaam liever kwijt dan rijk is, zoals gebruikte of overtollige hormonen, gifstoffen, alcohol en medicijnen. Naast detox heeft de lever nog honderden andere functies. Als de lever overbelast raakt, zoekt het lichaam een andere uitweg voor afvalstoffen. De huid fungeert dan als ‘noodklep’ en probeert de afvalstoffen alsnog kwijt te raken, wat kan leiden tot jeuk, bultjes, roodheid of uitslag. Vooral bij vrouwen rond de overgang kan dit opspelen, als de oestrogeenbelasting stijgt en de lever het overschot aan oestrogeen niet goed kwijt kan.
De invloed van hormonen op de gevoelige huid
De hormonen oestrogeen, progesteron, cortisol en insuline hebben allemaal invloed op je huid. Oestrogeendominantie bijvoorbeeld maakt de huid gevoeliger voor ontstekingen en vertraagt de collageenaanmaak. Insulineresistentie stimuleert talgproductie en ontstekingsreacties, wat acne bij volwassen vrouwen verklaart. En chronische stress (met verhoogd cortisol) verstoort het immuunsysteem en de barrièrefunctie van je huid. Hormonale schommelingen worden vaak zichtbaar via je gezicht: een onrustige kin, droge wangen of pigmentvlekken komen zelden 'zomaar' voor.
Leefomgeving en leefstijl: onderschatte triggers
Je huid staat dagelijks bloot aan honderden stoffen uit de lucht om je heen, je voeding en alles wat je op je huid smeert. Veel vrouwen smeren zich suf, maar zien weinig resultaat. Begrijpelijk, want als je je systeem dagelijks belast, dan helpt zelfs de beste crème niet. Vaak heb je helemaal niet door dat wat je doet, niet goed is voor je gevoelige huid (en de rest van je lijf). Enkele voorbeelden:
- Cosmetica met parfum, parabenen, minerale oliën en sodium lauryl sulfaat (SLS) belasten je huidbarrière en je lever
- Niet-natuurlijke geurkaarsen, chemische luchtverfrissers en agressieve schoonmaakmiddelen verhogen je toxische belasting en dus de druk op de lever
- Allergenen zoals pollen, huisdieren, schimmels en mijten activeren het immuunsysteem
- Overmatige hygiëne (veel reinigen, desinfecteren) verstoort je huidmicrobioom, wat je huid nog gevoeliger maakt
- Leefstijlfactoren zoals voeding, beweging, stress en slaap beïnvloeden de huid op verschillende manieren. Voeding en stress (cortisol) kwamen al kort aan de orde. De invloed van beweging is indirect, via onder meer doorbloeding en ontgifting. Slaap heeft directe invloed via celvernieuwing: als je slecht slaapt, verloopt de regeneratie van je huid niet optimaal.
Een ongezonde leefomgeving en leefstijl dragen bij aan een gevoelige huid en vertragen herstel. Een gezonde huid begint dus niet in de badkamer, maar in je darmen, lever en leefomgeving.
Wat je wél kunt doen bij een gevoelige huid
Gelukkig hoef je niet meteen álles anders te doen. Begin met kleine stappen. Die tellen echt op. Je kunt vandaag al beginnen met het ontlasten van je huid én je lijf. Hier zijn vijf haalbare stappen:
- Check je huidverzorging: vermijd parfum, conserveermiddelen en synthetische stoffen.
- Versterk je huid van binnenuit: eet voldoende eiwitten, gezonde vetzuren, veel verschillende groenten, bottenbouillon en vermijd suiker en snelle koolhydraten.
- Vermijd onnodige chemie in huis: kies voor natuurlijke schoonmaakmiddelen, luchtverfrissers en geurkaarsen en ventileer regelmatig.
- Geef je gevoelige huid rust: te veel wassen en scrubben maakt de gevoelige huid juist kwetsbaarder. Probeer haar de natuurlijke balans terug te laten vinden, dan heb je ook minder verzorgingsproducten nodig en versterk je je natuurlijke schoonheid.
- Boost je immuunsysteem: vermijd suiker en ultra-bewerkte voeding, bouw rustmomenten in, beweeg en slaap voldoende.
Luister naar gefluister van je huid
Kriebels, vlekjes, roodheid, onrust: je gevoelige huid is een boodschapper. Ze vertelt je iets over je binnenkant. Over je darmen, je immuunsysteem, je reactie op je omgeving en je gewoontes. Het begint met luisteren. Bewustwording. Zie het als een uitnodiging om in actie te komen. Je huid is niet moeilijk.
Ze is eerlijk. En misschien zegt ze precies wat jij al te lang negeert.
Aan de slag met het verbeteren van je huid, van binnenuit? Bestel hier mijn boek Terug naar je energieke zelf. Boordevol praktische stappen, inzichten en adviezen die je huid én je lijf ondersteunen.
